3 Ways to Use Social Media to Crank Up Your Language Learning in 2014
Πήγα στην A’ Δημοτικού το 1982. Τα δύο πράγματα που θυμάμαι από τους δασκάλους μου είναι η ορθογραφία και η προπαίδεια. Στην πορεία των μαθητικών και φοιτητικών μου χρόνων, παραδέχομαι ότι η προπαίδεια δεν με βοήθησε και πολύ. Στα μαθηματικά δεν τράβαγα! H ορθογραφία μού άρεσε περισσότερο. Στο πανεπιστήμιο, στην Αγγλία, έβλεπα Άγγλους συμφοιτητές μου να κάνουν ορθογραφικά λάθη και αναρωτιόμουν πώς γίνεται εγώ ο ξένος να ξέρω πώς γράφονται οι δικές τους λέξεις ενώ αυτοί όχι. Τελικά, μάλλον δεν είναι τόσο περίεργο. Αν σκεφτεί κανείς ότι τα παιδάκια που ξεκινούν τώρα το σχολείο δεν μαθαίνουν ορθογραφία, μπορεί κανείς να δει με βεβαιότητα το μέλλον να διαγράφεται δυσοίωνο για τα Ελληνικά.
Τα πάντα έχουν διαβρωθεί από την είσοδο των Αγγλικών σε κάθε έκφανση της καθημερινότητάς μας. Δεν εννοώ βέβαια την έννοια της εκμάθησης μιας ή περισσοτέρων ξένων γλωσσών από παιδιά ή και ενήλικες, αλλά την εμφάνιση αγγλικών λέξεων, φράσεων, αγγλικισμών και λοιπών συναφών «δραστηριοτήτων» στην καθημερινότητά μας. Και εξηγούμαι: Πώς καταλαβαίνει η γιαγιά στο χωριό (ή αν θέλετε μεγάλο μέρος της γενιάς του Πολυτεχνείου και των προγενέστερων γενεών) τις διαφημίσεις στην τηλεόραση, το ραδιόφωνο και τις εφημερίδες που είναι γραμμένες σχεδόν στα Αγγλικά; Πώς ένα άτομο που δεν έχει χρησιμοποιήσει ποτέ του το Διαδίκτυο (υπάρχουν πολλά τέτοια άτομα στις μέρες μας) πρέπει να γνωρίζει όρους όπως chat, like, twitter κ.λπ; Η απάντηση πολλών διαφημιστών είναι ότι αυτές οι ηλικιακές ομάδες δεν ανήκουν στα «target group» (sic) των διαφημίσεών τους.
Το ζήτημα όμως, κατά την άποψή μου, δεν είναι τόσο απλό. Η γλώσσα μας διαβρώνεται από ξενικές επιρροές οι οποίες προκαλούν τεράστιο πρόβλημα, ιδιαίτερα στη νέα γενιά. Θα μου πείτε, εσένα σε νοιάζει η γλώσσα όταν δεν γνωρίζεις τι θα σου ξημερώσει αύριο με τις τρέχουσες συνθήκες που επικρατούν; Συγνώμη, αλλά με νοιάζει. Με νοιάζει γιατί η γλώσσα δεν είναι ένα απλό εργαλείο. Είναι ο πολιτισμός, η ιστορία, η σκέψη, η νοοτροπία μας, καθώς και η ταυτότητά μας. Πάνω από όλα η γλώσσα είναι αξία. Και ως αξία, θα ήθελα να παρέμενε ανεπηρέαστη από πρόσκαιρες δυσκολίες.
Θα ήθελα, παραδείγματος χάριν, να έβλεπα σωστά Ελληνικά στα σχόλια των χρηστών στις ιστοσελίδες που διαβάζω. Θα ήθελα να έβλεπα σωστά Ελληνικά στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων. Θα ήθελα να άκουγα σωστά Ελληνικά στην τηλεόραση (μια έκφραση που μου είχε κάνει ιδιαίτερη εντύπωση στην Αγγλία είναι το «BBC English». Και περιέργως, δεν θυμάμαι ορθογραφικά λάθη σε αγγλικές εκπομπές. Δεν μπορώ να πω και το ίδιο για τα «Ελληνικά της ΕΡΤ»…). Θα ήθελα να έβλεπα σωστά Ελληνικά στις υπαίθριες και μη διαφημίσεις. Τις προάλλες ήμουν σταματημένος σε ένα φανάρι στον κόμβο της Κηφισίας και το μάτι μου έπεσε σε μια διαφήμιση κινητής τηλεφωνίας για ένα τηλέφωνο με ποικίλες λειτουργίες για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ε, αν δεν ήξερα Αγγλικά ή δεν χρησιμοποιούσα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, θα πίστευα ότι ήμουν κάπου στο Λονδίνο. Η διαφήμιση δεν είχε καμία ελληνική λέξη! Μετά από μερικές ημέρες, βρήκα στο αυτοκίνητο ένα διαφημιστικό φυλλάδιο για την αγοραπωλησία χρυσού κάθε είδους (σημείο των καιρών). Στο φυλλάδιο έγραφε ότι πληρώνει «της μετρητοίς» (ακόμα δεν έχω καταλάβει αν η κυρία μετρητοίς είναι η γυναίκα του μετρητή της ΔΕΗ ή η μαμά των μετρητών που έχουμε (;) στις τσέπες μας, αλλά που θα πάει, θα το διαλευκάνω).
Και αναρωτιέμαι: ποιος είναι αυτός που είχε αυτές τις φαεινές ιδέες διαφήμισης; Ή, τι ήταν αυτό που έχασα κάποια στιγμή της ζωής μου και πλέον ενοχλούμαι από αυτά που ακούω και από αυτά που βλέπω γραμμένα δεξιά και αριστερά; Ή, γιατί τα δεκαπεντάχρονα που χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο προτιμούν να γράφουν το «θ» ως «8» και το «ω» ως «w» παρά να πατούν Shift-Alt και να γράφουν ό,τι θέλουν στα Ελληνικά; Ή, γιατί όσοι επιλέγουν να γράψουν Ελληνικά κάνουν τόσα ορθογραφικά λάθη που πονούν τα μάτια σου;
Τι φταίει; Μεγαλώνω και γίνομαι γραφικός; Η ξενομανία μας; Η ποιότητα διδασκαλίας στα σχολεία; Η αδιαφορία των γονιών; Το κυνήγι του κέρδους με κάθε τρόπο; Το γεγονός ότι έχουμε περιέλθει σε μία κατάσταση όπου η γλώσσα θεωρείται κάτι το δευτερεύον; Οι αιτίες μπορεί να είναι πολλές, αλλά το αποτέλεσμα μετράει. Και το αποτέλεσμα, δυστυχώς, είναι ότι τα greeklish είναι μόδα. Ωστόσο, η γλώσσα αποτελεί ανέκαθεν έναν από τους βασικούς τρόπους πολιτισμικής επιβίωσης. Είναι περίεργο να γνωρίζεις ξένους ανθρώπους στο εξωτερικό να μιλούν Ελληνικά ή να γνωρίζουν Αρχαία Ελληνικά και να είναι υπερήφανοι. Σε αυτούς τους ανθρώπους, είναι δύσκολο να εξηγήσεις ότι ακολουθώντας τη μόδα της εποχής ολιγωρούμε απέναντι στο χρέος μας ως προς την προάσπιση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Κι αν η μόδα είναι παροδική, η ανεπάρκεια και η ολιγωρία μας απέναντι στην Παιδεία μας γενικώς θα έπρεπε να μας απασχολεί περισσότερο. Μπορεί τα παιδάκια της πρώτης δημοτικού να κάνουν ορθογραφικά λάθη, αλλά από βρίσιμο η γλώσσα τους πάει ροδάνι. Houston, we have a problem!
About the author
Christos Floros is a co-owner of Lingua Greca Translations and co-writer of the Adventures in Technical Translation blog. He holds a Master’s on Strategic Studies and has been working as a technical translator since 2004, working mainly with Gambling and IT texts. In his free time, he likes reading Cold War spy stories, follows NHL and watches documentaries on History Channel. He also believes that Iron Maiden is the best band ever. All in all, a strange guy. Connect with him on Twitter @ChrisFloros.
You may also like
Συμφωνώ με κάθε λέξη που γράφεται.
Τι ωραίο άρθρο! Δεν θα μπορούσα παρά να συμφωνήσω με κάθε μία πρόταση που διάβασα. Ντρέπομαι να βλέπω ειδήσεις στην τηλεόραση, και ειδικά σε κρατικό κανάλι και ο/η δημοσιογράφος να κακοποιεί τα τριτόκλιτα και να επαναλαμβάνει με στόμφο λανθασμένες προτάσεις. Μα επιτέλους, κανείς δεν ενδιαφέρεται να τους διορθώσει? …Ε, καλά, δεν θα πω “να τους θέσει καλύτερα σε διαθεσιμότητα μέχρι να μάθουν να μιλούν σωστά ελληνικά” γιατί ίσως φανώ πολύ σκληρή. Αλλά είναι δυνατόν να έχουμε απαίτηση από τα παιδιά μας να σέβονται τη γλώσσα μας, όταν άνθρωποι -υποτίθεται- του πνεύματος και αγράμματοι δημοσιογράφοι έχουν το θράσος να περιφέρουν την ημιμάθειά τους στα μέσα μαζικής ενημέρωσης?
Γεωργία, ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια, αλλά δεν νομίζω να βγει άκρη… πριν από λίγο διάβαζα σε μια ιστοσελίδα ότι αναβλήθηκε η εκδίκαση μιας υπόθεσης λόγω κολλήματος του δικηγόρου της μιας πλευράς. Μπήκα στον κόπο να τους στείλω ένα σχόλιο μπας και το αλλάξουν (αναφέροντας και το σωστό), αλλά μετά από λίγο είδα ότι το διόρθωσαν σε κωλήματος…
Ψάχνω τώρα στο Διαδίκτυο μπας και έχει κάτι αλλάξει και το έχω χάσει στην πορεία, και βλέπω ότι το “λόγω κωλήματος” αναφέρεται μεταξύ άλλων και σε κείμενο της Ε.Ε (Συνθήκη περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητος Άνθρακος και Χάλυβος ( ΕΚΑΧ ), Πρωτόκολλο περί του οργανισμού του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Κοινότητος Άνθρακος και Χάλυβος, Τίτλος ΙΙ: Οργάνωση, Συγκρότηση του Δικαστηρίου, Άρθρο 18 )… Go figure…
χεχεχε Νομίζω πως τώρα πια, τίποτε δεν μας εκπλήσσει…
Πολύ ωραίο το άρθρο σου. Αν και είμαι της άποψης ότι η γλώσσα είναι κυρίως ένα εργαλείο. Είναι ένας τρόπος επικοινωνίας και αλλάζει διαρκώς όπως αλλάζουμε και εμείς οι ίδιοι διαρκώς. Σίγουρα πρέπει να διατηρήσουμε μία συνοχή στη γλώσσα. Και να ξέρουμε από που προέρχονται οι λέξεις έτσι ώστε να τις χρησιμοποιούμε σωστά και να καταλαβαινόμαστε.
Αλλά η γλώσσα εξελίσσεται, όπως εξελίσσονται και οι ανάγκες του ανθρώπου σε μία σύγχρονη κοινωνία. Σίγουρα υπάρχουν κάποια ενοχλητικά side effects, όπως η χρήση ξένων λέξεων κυρίως στον προφορικό λόγο, αλλά και στον γραπτό. Αλλά έχει και τα θετικά του. Και ο Έλληνας στο τελευταίο χωρίο που έχει internet, ξέρει να συνεννοηθεί στα Αγγλικά. Συνεπώς μπορεί να επικοινωνήσει με ανθρώπους απ’όλο τον κόσμο. Αυτό για εμένα είναι πιο σημαντικό!
p.s. Mou pire tosi ora na to grapso ayto gia na min grapso greeklish. Sto miso xrono tha eixa grapsei ta diplasia kai tha eixa prosthesei alla 2-3 ousiastika epixeirimata. Den leo na milame monimws etsi alla kapoies fores kerdizeis xrono!
Καλησπέρα Ειρήνη, ευχαριστώ για το σχόλιό σου! Δεν διαφωνώ καθόλου μαζί σου ως προς το ότι η γλώσσα είναι ένα εργαλείο επικοινωνίας που εξελίσσεται μαζί μας (και καλώς συμβαίνει κάτι τέτοιο). Το πρόβλημα είναι -κατ΄εμέ τουλάχιστον- ότι προσπαθώντας εξαιρετικά γρήγορα να προσαρμοστούμε στις ανάγκες της παγκοσμιοποίησης που προσφέρει το Διαδίκτυο (για ταχύτερη επικοινωνία και ενημέρωση με ανθρώπους σε ολόκληρο τον κόσμο), κάπου χάσαμε την μπάλα. Και έτσι ούτε Ελληνικά μιλάμε και γράφουμε σωστά, ούτε Αγγλικά. Απλώς συνεννοούμαστε με περισσότερα άτομα, κερδίζουμε χρόνο στην πορεία και ανοίγουμε τον κύκλο των επαφών μας αλλά με λάθος τρόπο που δεν επηρεάζει τόσο εμάς όσο τα παιδιά που ξεκινούν τώρα το σχολείο.
Ναι, κι εγώ πιστεύω ότι αυτά τα περί παγκοσμιοποίησης και επικοινωνίας είναι απλά προφάσεις για να καταστρέφουμε 2 γλώσσες, και την ελληνική και την αγγλική. Ποτέ δεν κατάλαβα πως μπορεί κανείς να διαβάζει πιο γρήγορα τα greeklish από τα αγγλικά ή τα ελληνικά, όπως τα έχουμε διδαχθεί τόσα χρόνια και όπως έχουμε συνηθίσει να τα διαβάζουμε από την ηλικία των 6 ετών… Λυπάμαι που το λέω, και δεν θέλω να γίνω προσβλητική, αλλά πιστεύω ότι πέρα από τους έφηβους, κανένας μορφωμένος ενήλικος δεν θα μπορούσε να διαβάσει ή να γράψει σε greeklish! Όσο δε για τα αγγλικά, γνωρίζω πολλούς ανθρώπους που νομίζουν πως γράφοντας lol και άλλες συντομογραφίες και “προκάτ” εκφράσεις στα chat, είναι και γνώστες της αγγλικής γλώσσας. Δυστυχώς όταν έρθει η ώρα να προσγειωθούν στον πραγματικό κόσμο και να χρησιμοποιήσουν τα “αγγλικά” τους στο εργασιακό τους περιβάλλον, διαπιστώνουν με τρόμο την ανεπάρκειά τους…
Κάποιες φορές όταν θέλω να γράψω γρήγορα στο computer και να μην σκεφτώ την ορθρογραφία το greeklish είναι πολύ χρήσιμο. Σε μηνύματα, σημειώσεις, τέτοια πράγματα. Δεν λέω ότι θα έγραφα ένα κείμενο επίσημο στα greeklish!
Η γλώσσα αλλάζει μαζί με τους ανθρώπους. Αν αύριο αποφασίζαμε να μιλάμε Αρχαία Ελληνικά δεν θα γινόμασταν Αρχαίοι Έλληνες! Είμαστε αυτό που είμαστε και αυτό αντανακλάται στη γλώσσα που μιλάμε, στους πολιτικούς που ψηφίζουμε τόσα χρόνια, στην τηλεόραση που παρακολουθούμε, στη μουσική που ακούμε, στο πελατειακό μας σύστημα και σε τόσα άλλα! Καταλαβαίνω και μοιράζομαι την αγωνία σας να προστατεύσουμε την κληρονομιά μας, αλλά πρέπει να βρούμε νέα θετικά στοιχεία που να μας ξεχωρίζουν εκτος από το παρελθόν μας! Είμαι 21 και δεν θα άλλαζα την εποχή στην οποία ζω (ίσως μόνο με τα 60s), το μεγαλύτερο μου άγχος λοιπόν, είναι ότι λόγω της παγκοσμιοποίησης (την οποία συμπαθώ ιδιαίτερα κατα τ’άλλα), και της ατελείωτης επιλογής που έχουμε, έχει αρχίσει να κινδυνεύει το διαφορετικό. Και ο κόσμος έιναι πιο φτωχός όταν είναι ομοιογενής!